Terapia zaburzeń integracji sensorycznej ( SI)
Czym jest integracja sensoryczna?
Integracja sensoryczna to taka organizacja bodźców, która umożliwia ich późniejsze wykorzystanie. Jest to sposób porządkowania przez mózg informacji odbieranych przez zmysły. Pozwala na celowe działanie człowieka i odpowiednią reakcję na otaczające go bodźce. Przetwarzanie sensoryczne jest procesem, który rozpoczyna się już w okresie płodowym i towarzyszy nam do końca życia.
Zaburzenia przetwarzania sensorycznego (SPD)
Jest to brak umiejętności wykorzystywania otrzymanych przez zmysły informacji w celu płynnego, codziennego funkcjonowania. Obejmuje trzy główne kategorie: zaburzenie modulacji sensorycznej, zaburzenie dyskryminacji sensorycznej oraz zaburzenie motoryczne o podłożu sensorycznym.
Zachowania, które mogą wskazywać na zaburzenia przetwarzania sensorycznego (SPD)
– jest nadmiernie płaczliwe
– ma problemy ze snem
– nie lubi być brane na ręce
– unika kontaktu wzrokowego
– nie lubi kąpieli
– nie toleruje grających zabawek
– ma trudności z jedzeniem
– nie lubi jazdy samochodem
– domaga się huśtania i kołysania
– wkładanie przedmiotów do buzi
– unika dotykania i bycia dotykanym przez przedmioty i/lub innych ludzi
– nie zauważa, że jest brudne lub często wyciera ręce
– boi się nadmiernego ruchu, wirowania, kręcenia, czuje się mało bezpieczne, boi się utraty równowagi
-nieustannie się porusza, wierci, przyjmuje pozycje do góry nogami, lubi ryzyko
– ma nieskoordynowane ruchy, unika zabaw z innymi dziećmi
– lubi popychać, ciągnąć i podnosić ciężkie przedmioty
– jest nadmiernie podekscytowane w miejscach silnie oświetlonych, patrząc na poruszające się przedmioty
– zasłania oczy, mruży w reakcji na światło
– zasłania uszy w głośnych miejscach, zauważa dźwięki których inni nie zauważają
– samo stwarza hałas, uwielbia ruchliwe i hałaśliwe miejsca
– nie lubi zapachów lub nadmiernie wącha np. jedzenie, ludzi, przedmioty
– nie toleruje niektórych konsystencji, temperatur pokarmów
– ma trudności szkolne związane z czytaniem, pisaniem
Diagnoza SI
Zanim dziecko rozpocznie terapię SI, musi zostać zdiagnozowane pod kątem procesów przetwarzania sensorycznego. Diagnoza w Centrum Medycznym Dr Smółka odbywa się zazwyczaj podczas trzech godzinnych spotkań.
Diagnoza zaburzeń SI obejmuje:
wywiad z rodzicem bądź opiekunem dziecka,
wnikliwą obserwację spontanicznego zachowania dziecka na Sali Integracji Sensorycznej,
przeprowadzenie obserwacji klinicznej oraz Testów Południowo-Kalifornijskich ( przeznaczonych dla dzieci powyżej 4 r.ż.).
Na podstawie wyników przygotowywana jest pisemna ocena wraz z dietą sensoryczną (zestaw ćwiczeń i indywidualnych zaleceń do pracy w domu). Proces diagnostyczny zwieńczony jest omówieniem wyników z rodzicem bądź opiekunem.
Ze względu na wiek, rodzaj czy nasilenie zaburzeń, utrudniony kontakt czy brak współpracy ze strony dziecka, diagnoza może mieć inną formułę i nie obejmować wszystkich punktów. Pełna diagnoza kierowana jest do dzieci od 4 roku życia. U dzieci młodszych wykonujemy wstępną konsultację.
Przed diagnozą warto wytłumaczyć dziecku cel wizyty w przychodni, przynieść wygodne, sportowe ubranie, przygotować dokumentację medyczną oraz wcześniejsze opinie funkcjonowania dziecka od innych specjalistów, jeśli dziecko takie posiada.
Terapia SI
Jest to dostarczenie dziecku bodźców sensorycznych w sposób kontrolowany oraz indywidualnie dostosowany do jego potrzeb. Ważne jest, aby terapia przebiegała w miłej atmosferze oraz we współpracy z małym pacjentem. Terapeuta dobiera ćwiczenia i zabawy, które są adekwatne do zdiagnozowanego wcześniej problemu dziecka i jego możliwości. Terapeuta zadaje również ćwiczenia do indywidualnej pracy z dzieckiem w domu. Terapia w zależności od wieku, wytrzymałości oraz współpracy z dzieckiem trwa 45-60 minut i odbywa się zwykle 1-2 razy w tygodniu.
Diagnozę przeprowadza mgr Aleksandra Nawrot, fizjoterapeuta, terapeuta SI.