Terapia neurorozwojowa niemowląt

fizjoterapeuta trzyma niemowlę na kolanach podczas terapii neurorozwojowej

Zaburzenia neurorozwojowe

Zaburzenia neurorozwojowe jest to szereg nieprawidłowości dotyczących zarówno rozwoju ruchowego, intelektualnego oraz społecznego dziecka. Ujawniają się one zazwyczaj w okresie niemowlęcym, dzieciństwie lub w wieku dojrzewania.

Przyczyny zaburzeń neurorozwojowych:

nieprawidłowy rozwój ośrodkowego układu nerwowego w okresie płodowym oraz w okresie niemowlęcym,

urazy okołoporodowe,

czynniki okołoporodowe takie jak: zbyt niska masa urodzeniowa, wcześniactwo, dzieci urodzone w zamartwicy,

choroby matki w trakcie ciąży,

czynniki genetyczne.

Objawy zaburzeń neurorozwojowych u niemowląt:
Najbardziej widocznym objawem zaburzeń neurorozwojowych jest opóźnienie osiągania przez niemowlę kolejnych kamieni milowych w rozwoju psychomotorycznym. Lekarz pierwszego kontaktu / pediatra może kierować do diagnostyki zaburzeń neurorozwojowych z powodu zaburzenia napięcia mięśniowego, asymetrii wzorców ruchowych lub ułożenia, osłabionego kontaktu społecznego, zaburzeń w przyjmowaniu pokarmów czy nadmiernego niepokoju lub małej aktywności niemowlaka.

Kiedy należy udać się do neurologa, specjalisty rehabilitacji medycznej lub fizjoterapeuty?

Do specjalisty należy udać się, wtedy gdy rodzic zauważa u dziecka np.:

opóźnienie rozwoju dziecka,

stale zaciśnięte piąstki,

dominującą pozycję - dziecko jest stale wyprostowane lub zgięte,

nadmierne prężenie się dziecka,

obniżone napięcie mięśniowe - dziecko „przelewa się przez ręce”,

asymetrię ułożenia dziecka - maluch układa się w literkę C lub głowę kieruje stale w jedną stronę,

asymetrię wzorców ruchowych - dziecko obraca się tylko przez jeden bok, siada tylko przez jedną stronę czy wstaje tylko z jednej nogi,

ubogą motorykę dziecka np.: tylko leży, nie unosi główki, ani nóżek, nie obraca się,

nieustanne pobudzenie - dziecko ma problemy ze snem lub gdy płacze bez powodu,

problemy z pielęgnacją dziecka- ubieranie, rozbieranie, kąpiel,

problemy ze skupieniem wzroku na twarzy rodzica lub na zabawce,

brak uśmiechu dziecka w reakcji na uśmiech rodzica,

trudności ze ssaniem i karmieniem dziecka,

stale otwarte usta, język wysunięty poza jamę ustną.

niemowlę podczas terapii neurorozwojowej w Centrum Medycznym Dr Smółka

Metody terapii dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi

Głównymi metodami rehabilitacji ruchowej stosowanymi w terapii niemowląt z zaburzeniami neurorozwojowymi są:

Metoda NDT Bobath

Metoda Vojty

pracownik Centrum Medycznego Dr Smółka rehabilituje niemowlę metodą NDT Bobath

Metoda NDT Bobath

W Centrum Medycznym Dr Smółka prowadzimy terapię niemowląt metodą NDT-Bobath, której celem jest stymulacja rozwoju psychomotorycznego poprzez wspomaganie prawidłowych wzorców ruchowych, nauczenie niemowlaka właściwej kontroli motorycznej oraz wyrównanie asymetrii napięcia mięśniowego (jeśli występują).

Terapia w zależności od wieku oraz potrzeb dziecka odbywa się w różnych pozycjach np.: na leżance, stole, piłce, na macie czy na kolanach terapeuty lub rodzica. Im terapia zostanie włączona wcześniej, tym lepsze efekty można uzyskać.

Do głównych założeń metody zalicza się:
1. normalizację napięcia mięśniowego: zmniejszenie wzmożonego lub zwiększenie obniżonego,
2. hamowanie nieprawidłowych odruchów,
3. wyzwalanie ruchów prawidłowych i dążenie do kontroli postawy,
4. wykorzystanie zdobytych umiejętności w życiu codziennym.

Celem terapii jest usprawnienie dziecka, które umożliwia osiągniecie przez niego samodzielności poprzez realizację głównych założeń metody.

Jak wygląda wizyta fizjoterapeutyczna?

Czas trwania wizyty to około 45 min.

Na początku wizyty fizjoterapeuta przeprowadza wywiad z rodzicem na temat ciąży i porodu, trudności w pielęgnacji oraz nieprawidłowości zauważonych przez opiekuna.

Następnie ocenia dziecko pod względem napięcia mięśniowego, asymetrii, kontaktu z terapeutą, analizuje osiągnięte umiejętności oraz wzorce ruchowe.

Terapia dostosowana jest do stwierdzanych przez lekarza i fizjoterapeutę potrzeb dziecka.

Podczas pierwszej wizyty fizjoterapeutycznej rodzice otrzymują także pełen instruktaż pielęgnacji dziecka, czyli jak prawidłowo podnosić, nosić i odkładać dziecko, jak przewijać, wyciągać i wkładać dziecko do nosidełka, jak układać dziecko w nosidełku, odbijać i karmić niemowlaka.

Przykładowy instruktaż podnoszenia niemowlaka z podłoża

Na koniec każdych zajęć terapeuta demonstruje ćwiczenia do wykonywania w domu.

Przykładowy instruktaż ćwiczenia do domu

W naszym Centrum Medycznym możliwe jest nagrywanie filmików na własne potrzeby z zakresu instruktażu pielęgnacyjnego, jak i ćwiczeń do domu.

uśmiechnięte niemowlę podczas terapii neurorozwojowej
niemowlę podczas terapii neurorozwojowej w Centrum Medycznym Dr Smółka

Przygotowanie dziecka do wizyty i potrzebne rzeczy

Na wizytę fizjoterapeutyczną należy wziąć ze sobą:

książeczkę zdrowia dziecka,

wyniki badań innych specjalistów,

dostępną dokumentację medyczną,

pieluchę tetrową,

mały kocyk,

fotelik samochodowy/ nosidełko.

Przygotowanie dziecka przed wizytą:

około 1 godzinę przed terapią nie należy karmić dziecka, zwłaszcza gdy ma tendencje do ulewania,

należy upewnić się, że niemowlę ma suchą pieluszkę przed terapią,

w miarę możliwości porę terapii dostosować do rytmu dnia dziecka. Wskazane jest, aby wizyta nie odbywała się w porze drzemki dziecka, aby dziecko nie było zmęczone i marudne, aby osiągnąć jak najlepsze efekty terapii, ćwiczenia powinny być wykonywane u dziecka wyspanego, w porze największej jego aktywności.